Kalkınma Ajanslarının Planlama ve Finansman Açısından Turizm Sektörüne Sağladığı Katkılar

Abstract

Bölgelerin potansiyel dinamiklerini kullanarak kalkınabilecekleri ve bu yolla bölgelerarası gelişmişlik farklarının azaltılabileceği kabulü geçtiğimiz yüzyılın ilk yarısından bu yana bölge planlama disiplinine yön veren bir yaklaşım olarak görülmektedir. Türkiye'de ise Avrupa Birliği'ne uyum sürecinin gereği olarak bölgesel gelişme alanında yeni politikalar benimsenmiş ve bu politikalara uygun biçimde İstatistiki Bölge Birimi Sınıflaması uygulaması sonucu 26 Düzey 2 (NUTS II) Bölgesi oluşturulmuştur. Bu bölgelerin kendi potansiyelini yine kendi kalkınması için harekete geçirmesi fikri ile pilot uygulaması 2006 yılında iki bölgede başlatılan kalkınma ajansı kurulması süreci 2009 yılında tamamlanmış ve hâlihazırda her bir NUTS II bölgesinden sorumlu olan 26 adet kalkınma ajansı faaliyete geçmiştir. 2007 yılında Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanan ve uygulamaya sokulan Türkiye Turizm Stratejisi'nin (2023) ana hedeflerinden biri de turizmin tüm yıla ve tüm yurda yayılması ve turizmin sosyo-ekonomik faydalarının arttırılmasıdır. Bu çalışma, Türkiye'deki 26 kalkınma ajansının bölge planlarındaki önceliklerinden başlayarak turizm sektörüne bölgesel planlama açısından verdikleri önemi ve mali destekleri ile sağladıkları katkıları ele almak için içerik analizi uygulanarak hazırlanmıştır. Çalışma hemen hemen bütün kalkınma ajanslarının turizm sektörü ile ilgilendiklerini göstermektedir. Çalışma sonucunda planlama çalışmalarına yönelik önerilere yer verilirken ajans bütçelerinden özellikle turizmde altyapı ve tanıtım konularına ayrılan kaynağın boyutu ile ilgili somut fikirler elde edilmiştir

The acceptance of the idea that regions can develop socioeconomically using their own potentials and dynamics and thus reducing interregional disparities has been steering the contemporary regional planning approach since the first half of last century. In Turkey, upon the adoption of regional development policies applied in European Union in the accession process, which include the nomenclature of units for territorial statistics (NUTS), totally 26 Regional Development Agencies (RDAs) were founded, first two of which were established as pilot in 2006 while the foundation of the rest was completed in 2009. Turkish Tourism Strategy 2023 prepared and stared to be implemented by the Ministry of Tourism in 2007 aims to increase the socio-economic benefits of tourism by expanding it all year and over the country. RDAs have emphasized on tourism as a crucial sector since their inception in their regional development plans, sectoral strategies and technical and financial support programs. Current study was conducted using content analysis to evaluate the contributions of RDAs to tourism sector in terms of their planning efforts e.g. in their regional development plans prepared in coordination with all local partners and financial grant programs. Results of the study show that almost all Turkish RDAs see tourism sector as a key to development by giving place it in their plans and strategies and leaving an amount of financial source in their grant budgets to improve it in their regions. This study is important to give opinions about the views of RDAs towards tourism and the size of the financial budget they left for the sector