Ortaokul Öğrencilerinin Problem Çözmeye Yönelik Yansıtıcı Düşünme Becerileri ile Öz-Düzenleme Becerilerinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırma, bireyin, yaşam boyu öğrenme etkinliğini gerçekleştirirken kullandığı becerileri ele almaktadır. Bu süreçte, bilgiyi üreten, hayatta işlevsel olarak kullanabilen ve problem çözebilen bireyler yetiştirmek, öğretim programlarında da ifade edilmektedir. Ancak sadece problem çözmek yeterli olmayabilir. Aynı zamanda problem çözmeye yönelik olarak yansıtıcı düşünmek te gereklidir. Shermis’e göre (1992) de yansıtıcı düşünme belirli bir problem algılandığı zaman ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle de yansıtma en iyi şekilde problem çözme sürecinde gözlenebilir. Öğretim programlarında da ele alınan ve öğrencilerin hem ulusal hem de uluslararası düzeyde ihtiyaç duyacakları beceri yelpazeleri olan yetkinliklerden biri, matematiksel yetkinliktir. Bu süreçte problem çözmenin yanı sıra matematiksel düşünme tarzını geliştirmek ve uygulamak ta hedeflenmektedir. Öğrenmeyi öğrenme olarak belirtilen diğer yetkinlik, bireyin öğrenme eylemini etkili zaman ve bilgi yönetimini de kapsayacak şekilde bireysel ya da grup olarak düzenlemesidir (MEB, 2018). Bu nedenle buradan hareketle problem çözme ve yansıtıcı düşünme sürecinde öz-düzenleme önemlidir. Bu araştırmada da, ortaokul öğrencilerinin sahip oldukları öz-düzenleme becerileri ile problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerileri çeşitli değişkenler açısından incelenmiş ve problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme ve öz-düzenleme becerileri arasında ilişki olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada tarama modelinde betimsel bir araştırma olarak desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2018-2019 Eğitim-Öğretim yılında, Ege bölgesinde yer alan bir ilde, devlet ortaokulunda öğrenim görmekte olan 289 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, Kızılkaya ve Aşkar (2009) tarafından geliştirilen, “Problem Çözmeye Yönelik Yansıtıcı Düşünme Becerisi Ölçeği”, Arslan ve Gelişli (2015) tarafından geliştirilen “Algılanan ÖzDüzenleme Ölçeği” ve araştırmacılar tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Ele alınan değişkenler açısından öğrencilerin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerileri ile öz-düzenleme becerileri incelenmiş, bulgular doğrultusunda öneriler getirilmiştir. Ayrıca araştırma sonucunda problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerileri ile özdüzenleme becerileri arasında pozitif yönde, yüksek düzeyde ve anlamlı bir ilişki belirlenmiştir.

This research deals with the skills that the individual uses when performing lifelong learning activity. In this process, educating individuals who produce information, can use them as functional and can solve problems is also expressed in the curriculum. However, solving the problem may not be enough. At the same time, reflective thinking is necessary to solve problems. According to Shermis (1992), reflective thinking occurs when a certain problem is perceived. Therefore, reflection can be observed in the problem solving process. One of the perfections, which is also discussed in the curriculum and which the students will need in both national and international level, is the mathematical perfection. In this process, besides the problem solving, it is aimed to develop and implement the mathematical thinking style. The other perfection, which is stated as learning to learn, is that the individual organizes the learning action individually or as a group, including effective time and knowledge management (MEB, 2018). Therefore, self-regulation is important in the process of problem solving and reflective thinking. In this study, the self-regulation skills of secondary school students and their reflective thinking skills for problem solving were examined in terms of various variables and it was tried to determine whether there was a relationship between reflective thinking for problem solving and self-regulation skills. It was designed as a descriptive research in the survey model. The sample of the study consists of 289 secondary school students in a province in the Aegean region in 2018-2019 academic year. “Reflective Thinking Ability Scale for Problem Solving” developed by Kızılkaya and Askar (2009), “Perceived Self-Regulatory Skills Scale” developed by Arslan and Gelisli (2015) and “Personal Information Form prepared by researchers were used as data collection tools. Reflective thinking skills for problem solving and self-regulation skills of the students were examined and suggestions were made in accordance with the findings. In addition, a positive and high level correlation was found between the reflective thinking skills for problem solving and self-regulation skills.