Çek Cumhuriyeti, İngiltere, Finlandiya ile Türkiye Eğitim Denetimi Sistemlerinin Karşılaştırılması

Abstract

Bu araştırmada Avrupa Birliği’ne üye ülkelerden Çek Cumhuriyeti, İngiltere ve Finlandiya’daki eğitim denetimi sistemlerinin kendi içlerinde ve Türkiye ile karşılaştırılarak Türkiye eğitim denetimi sistemine öneriler geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve veriler “doküman incelemesi” yoluyla toplanmıştır. Amaçlı örneklem yöntemi kullanılan araştırmada farklı denetim türlerinin uygulanması ve yeterli verilere ulaşılabilmesi hususları da dikkate alınarak Avrupa Birliği’ne üye ülkelerden Çek Cumhuriyeti, İngiltere, Finlandiya ile Türkiye seçilmiştir. Çek Cumhuriyeti ve Türkiye’de denetimler merkezi düzeyde eğitimden sorumlu bakanlıklara bağlı birimler tarafından yürütülmektedir. Denetimin amaçları irdelendiğinde; incelenen diğer ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de eğitimin kalitesinin geliştirilmesi ve hesap verebilirliğin sağlanması, denetimin birbiriyle ilişkili iki temel amacı olarak ele alınmaya başlanmıştır. Denetim türleri incelediğinde; Çek Cumhuriyeti’nde döngüsel denetim, İngiltere’de ise risk odaklı denetim türü uygulanmaktadır. Finlandiya’da ise okullarla ilgili değerlendirmeler yerel düzeyde belediyeler ile okulların kendisi tarafından yapılmaktadır. Karşılaştırma yapılan diğer ülkelerde yerleşik denetim sistemleri bulunmasına karşın Türkiye’de halen eğitimde etkili bir denetim gerçekleştirme arayışları devam etmektedir.

In this research, it is aimed to compare educational inspection systems in Czech Republic, England and Finland within themselves and with the educational inspection system in Turkey to make recommendations for Turkey. Qualitative reseach method is used and data were collected by document analysis. As different inspection models have been implemented and adequate data can be gathered, Czech Republic, England and Finland with Turkey were chosen by using purposeful sampling method in the research. In Czech Republic and Turkey, inspections have been implemented by the units of the ministers responsible from education. In terms of the purposes of the inspection, quality improvement in education and accountability have been considered two main interrelated purposes of inspection. In Czech Republic cyclical inspection and in England risk-based inspection have been implemented. Despite the presensence of established educational inspection and evaluational systems in Czech Republic, England and Finland studies to establish an effective educational inspection system in Turkey continues.