Bireysel Emeklilik Şirketi Seçimine Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Gri İlişkisel Analiz Yöntemlerinin Uygulanması

Abstract

Amaç – Bu çalışmanın temel amacı bireylerin bireysel emeklilik yatırımları kararlarının Türkiye’de faaliyette bulunan bireysel emeklilik şirketleri arasından en uygun olan şirkete yönlendirilmesi konusunda fikir verebilmektir. Yöntem – Araştırma problemi belirli kriterler doğrultusunda bireysel emeklilik şirketlerinin sıralanmasıdır. Veri setini beş adet Bireysel Emeklilik Şirketleri’ne ait Şubat 2019 dönemine ait güncel veriler oluşturmaktadır. Kriter ağırlıklandırmaları altı adet yatırım yapmayı planlayan birey ve beş adet bireysel emeklilik danışmanı ile yüz yüze görüşme ile hesaplanmıştır. AHS Yöntemi’nden elde edilen ağırlıklar GİA Yöntemi’ne uygulanmıştır. Bulgular – Araştırma sonuçlarına göre AHS yöntemine göre en önemli kriterin ‘katılımcı sayısı’ olduğu dolayısıyla katılımcıların birbirlerini etkiledikleri, yatırım yapmayı planlan bireylerin birbirlerinin tavsiyelerine önem verdikleri, daha önce yatırım yapmış bireylerin yatırım yaptıkları şirketlerin hizmetlerinden memnun kaldıkları sonuçlarına ulaşılmıştır. Tartışma –Türkiye’de bireysel emeklilik şirketlerine yatırım için toplanan kaynak, devlet katkısına rağmen OECD ülkelerine kıyasla sınırlı kalmaktadır. Bu oranın Türkiye’de sınırlı olmasının başlıca sebepleri arasında enflasyon oranının yüksek olması ve ortalama gelirin ise düşük olması sayılabilir. Çalışmadan elde edilen bulgular Genç ve ark. (2015), Dinçer ve Görener (2011) ve Ertuğrul & Öztaş (2016)’ın yapmış oldukları çalışmalar ile benzerlik göstermektedir. Karar vericiler değiştikçe kriter ağırlıkları da değişeceğinden uygulama sonuçları farklılaşacaktır.

Purpose – The main objective of this study is to give an idea of pension investment decisions of individuals operating in Turkey guiding the company through the most appropriate pension companies. Design/methodology/approach – The research problem is the sequencing of private pension companies in line with certain criteria. The data set is the current data for the period of February 2019 belonging to five Private Pension Companies. Criterion weightings were calculated by face-to-face interviews with the individual and five individual pension counselors who planned to invest. The weights from the AHP Method were applied to the GRA method. Findings – According to the results of the survey, the most important criterion was ‘number of participants’ according to AHP Method. Discussion – the collected resources to invest in private pension company in Turkey, despite the state contribution is limited compared to OECD countries. This rate is higher among the main causes of the inflation rate in Turkey is limited and the average income is considered to be low. Findings from the study Genç et al. (2015), Dinçer, Görener (2011) and Ertuğrul, Öztaş (2016) show similarities with their studies. As the decision makers change, the criteria weights will change and the implementation results will be different.