7. Sınıf Matematik Ders Kitaplarında Dönüşüm Geometrisi İşlenişinin Öğretim Programları Açısından Değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı 7. sınıf matematik ders kitaplarında yer alan dönüşüm geometrisi işlenişlerini 2009 yılı ilköğretim matematik dersi öğretim programını dikkate alarak incelemektir. Nitel araştırma desenlerinden doküman analizine göre yapılandırılan çalışmada, bu öğretim programının uygulanma sürecinde ücretsiz olarak öğrencilere verilen dört adet 7. sınıf matematik ders kitapları incelenmiştir. Veriler Öğretim, Beceriler ve ÖlçmeDeğerlendirme boyutları temel alınarak oluşturulan kod matrisine yerleştirilerek incelemeler yapılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, kitaplar öğretim programındaki işlenişle ilgili aşamalardan birçoğunu gerçekleştirmeye çalışmış olsa da en büyük eksikliğin Keşfetme aşamasında olduğu tespit edilmiş olup bazı kitaplarda da birkaç kazanımın işlenişinde bu aşamanın hiç uygulanmadığı görülmüştür. İkinci boyut olan Beceriler boyutunda ise öğretim programının temel becerileri bağlamında bir inceleme yapılmıştır. Bunlardan, İlişkilendirme becerisine kitaplarda sık sık yer verildiği görülürken özellikle gerçek yaşamla ilişkilendirmenin daha fazla kullanıldığı gözlenmiştir. Sosyal bilgiler veya görsel sanatlar kapsamında yer alan tarihten ve sanattan yapılan ilişkilendirmelerin de bazı kitaplarda kullanıldığı dikkati çekmektedir. İletişim becerisinin tüm kitaplarda ilgili kazanımların işlenişlerinde yer aldığı ancak bu beceri kapsamında olan farklı gösterim biçimlerine az yer verildiği tespit edilmiştir. Özellikle matematiksel dili yazılı/sözlü olarak kullandırılması ile ilgili işleniş tüm kitaplarda ilgili kazanımlar için yer almıştır. Akıl yürütme becerisine dair incelenen kitapların öğrencilerin mantıklı çıkarımlar ve genellemeler yapmasını belirli bir oranda sağladığı görülmüştür. Ölçme değerlendirme boyutunun içeriğini sorulan soruların çeşitliliği ve öz değerlendirme ile akran değerlendirmeleri incelenmesi oluşturmaktadır. Kısa cevap gerektiren sorular tüm kitaplarda tercih edilirken, sadece iki kitapta eşleştirme, boşluk doldurma veya doğru-yanlış soru çeşitleri kullanılmıştır. Öz değerlendirme için ise sadece iki kitapta formların bulunduğu görülmüş ancak akran değerlendirme formlarına hiçbir kitapta rastlanmamıştır. Araştırma bulgularına göre ders kitaplarının öğretim programının ön gördüğü uygulamalara sınırlı şekilde yer verdiği tespit edilmiştir.

The aim of this study is to investigate teaching of transformation geometry in the 7th grade mathematics textbooks based on the 2009 mathematics curriculum. Among qualitative research designs, document analysis was used to examine four 7th grade textbooks. The data analysis was conducted by using a code matrix which is consisted of three dimensions: Instruction, Skills, Measurement and Evaluation. According to the findings, it is seen that the textbooks have tried to accomplish most of the instructional stages claimed in the mathematics curriculum, yet the Exploration stage has never been applied for several objectives in some textbooks, which has been considered to be an important deficiency. In the second dimension which is Skills have been examined based on the basic math satndards mentioned in the mathematics curriculum. Among the basic math standards, Connections has been applied frequently in the textbooks, especially real life connection have been emphasized more. Moreover, findings have also shown that some connections from social sciences and visual arts are also used in the textbooks. It is also conducted that Communication standards are used in all textbooks, but yet multiple representations are discussed rarely. On the other hand, use of mathematical language in written or oral forms is used in all textbooks. The examined textbooks have presented instructions on reasoning standards to conduct logical inference and generalizations. Measurement and Evaluation which is the last dimension has included the variety of questions, self-assessment and peer evaluation. While short answer questions are preferred for all textbooks, fill-in-the-blanks, matching and true-false types of questions are rarely used. Only two textbooks use fill-in-the-blanks, matching or true-false types of questions for the related objectives. Only two textbooks use forms for self-assessment, and none use peer evaluation. Findings from the study show that a lot of important concepts regarding the curriculum are not included, applied and reflected in the textbooks.