Hacı Bektaş Velî Türbesi’nin gümüş kapı kanatları

Abstract

Bu çalışmada Hacı Bektaş Veli Müzesi’nin Pir Evi Bölümü’nde sergilenen ve Hacı Bektaş Velî Türbesi’ne ait olan “Gümüş Kapı Kanatları” ele alınmıştır. İki kanatlı ahşap kapının sadece ön yüzü gümüş levhalar ile kaplıdır. Kapı kanatlarına levhalar simetrik düzende çakılmıştır. Her kanatta birer kitabe yer alır. Kitabelerden sol kanattakinde Kırşehir Valisi Ezrad bin Ali tarafından 1610 tarihinde yaptırılarak dergâha hediye edildiği yazılıdır. Kapı kanatlarında döküm, kazıma veya delik işi tekniği ile yapılan bitkisel motif, geometrik desen ve yazılardan oluşan süslemelere yer verilmiştir. Kapı kanatlarındaki levhaların çoğu birer kandil motifiyle süslenmiştir. Bu kapı kanatları, Anadolu’da az görülen bir şemaya sahiptir. Çok az örneği bulunan gümüş kapı kanatları arasında Hacı Bektaş Velî Türbesi’ne ait kapı kanatları, üzerindeki kitabeleri ve kandil motifleri bakımından ilk kez bu makaleyle fotoğraf ve çizimler eşliğinde çok yönlü olarak tanıtılmıştır. Ayrıca kapı kanatlarında görülen bazı düzensizliklerden yola çıkılarak kapının özgün durumu ile ilgili tespitler yapılmaya, madenî kapı kanatları içerisindeki yeri belirlenmeye çalışılmıştır.

The aim of this study is to discuss & #8220; Silver Door Leaves& #8221; of Hacı Bektash Veli Tomb, which is exhibited in Pir House Section of Hacı Bektash Veli Museum. Only the front facade of the double leafed wooden door is covered with silver plates. The plates were nailed sym- metrically on the door leaves. There is an inscription on each one of the leaves. According to the inscription on the left leaf, this one was made in 1610 and gifted to the dergah by Ez- rad bin Ali, the mayor of Kırşehir. The decorations on the door leaves, which consist of flo- ral motifs, geometrical shapes and scripts, were made by molding, incising and latticework techniques. Most of the plates on the leaves are decorated with the motif of an oil lamp. The scheme of these door leaves is rare in Anatolia. With this study, these rare door leaves of Hacı Bektash Veli Tomb are introduced widely for the first time in terms of inscriptions and oil lamp motives with the help of pictures and drawings. Furthermore, by considering some disorganisations seen on the door leaves, the study tries to evaluate original condition of the door and to determine its position among metallic door leaves.