Sexual and reproductive rights in Turkey: An owerview

Abstract

Cinsel haklar ve üreme hakları, temel insan haklarındandır. Sadece kadına özel tanımlanmamış bir hak olmakla birlikte, toplumda kadının sosyal, ekonomik durumu, bu hakkın kullanımında kadını ayrıcalıklı ele almayı gerektirmektedir. Bu gerekçeyle uluslararası komiteler tarafından çeşitli tarihlerde “cinsel haklar ve üreme hakkı” üzerine pek çok bildirge yayınlanmıştır. Yayınlanan tüm bu bildirgelere imza atan hükümetler cinsel haklar ve üreme haklarını korumakla yükümlüdürler. Türkiye uluslararası bu bildirgelere hiçbir çekince koymadan imza atmış olmakla birlikte; kadını rızası dışı evlendirme, çocuk gelinler, kuma, cinsel şiddet, kadının bedeni ile ilgili kararlara katılımı, gençler için cinsel eğitim ve cinsel yönelim gibi konularda, son yıllardaki yasal düzenlemelere rağmen halen bazı hak ihlalleri yaşanabilmektedir. Bu makalede, üreme sağlığı ve cinsel sağlığı tehdit eden bu ihlaller ve bu ihlallerin önlenmesinde, hakların savunulması ve kullanılmasında büyük rolü olan sağlık profesyonellerinin rolleri tartışılmıştır.

Sexual and reproductive rights are the basic human rights. Although these rights are not necessarily only in place for women, the social and economical status of women in society makes them privileged in regard to the use of these rights. Therefore, many declarations have been published by international committees about & #8220; sexual and reproductive rights& #8221; on different occasions. The governments that have signed these declarations are responsible for the implementation of sexual and reproductive rights. Although Turkey has signed these declarations without any reservation, and although legal improvements have been made in relation to such issues as marriage without a woman& #8217; s consent, child brides, fellow-wives, sexual violence, women& #8217; s participation in decision-making about their bodies, sexuality education for young people and sexual orientation, there may be some violations of these rights. In this article, these violations that threaten sexual and reproductive health, prevention of these violation and roles of healthcare professionals responsible for the protection, defense of the rights and use of these rights have been discussed.