Kannabinoidler: Ödüllendirici ve bağımlılık yapıcı etkilerinin nörobiyolojisi ve nöropsikofarmakolojisi üzerine bir gözden geçirme
Özet
Kannabinoidler ağrıyı gidermek ve bulantı-kusmayı önlemek gibi terapötik yararı olan etkilerin yanı sıra bağımlılığa yol açmak gibi olumsuz etkilere de sahiptir. Esrar, günümüzde en yaygın kötüye kullanılan yasadışı madde olmakla birlikte, bu bitkinin temel psikoaktif maddesi olan A9--Tetrahidrokannabinolün ödüllendirici etkisi ve bununla doğrudan ilişkili olan bağımlılık oluşturucu etkisinin araştırılmasında deneysel modellerin kullanımı daha yakın tarihlere dayanmaktadır. Özgül kanabinoid reseptörlerinin ve bu reseptörlere bağlanan endojen ligandların keşfinden sonra ve seçici kannabinoid CB1 reseptör antagonisti SR141716A ve transgenik modellerin sağladığı olanaklarla son yirmi yılda kanabinoidlerin ödüllendirici ve bağımlılık yapıcı etkilerinin altında yatan nöronal etki düzenekleri konusunda hızlı bir ilerleme kaydedilmiştir. Bu derleme makalede, ilaç diskriminasyon yöntemi, koşullu yer tercihi, kendine-uygulama ve antagonistic presipite edilmiş yoksunluk sendromu gibi hayvan modelleri kullanılarak kannabinoidlerin ödüllendirici ve bağımlılık yapıcı etkileri ve bu etkilerin altında yatan nöronal etki düzenekleri konusunda yapılan çalışmaların olabildiğince kapsamlı bir taraması ve değerlendirilmesi amaçlanmıştır Cannabinoids have been associated with a wide range of pharmacological effects, some of which have potential therapeutic benefit while others result in negative outcomes, such as abuse and dependence. Cannabis is the most commonly used illicit substance in the world, but only recently reliable preclinical models have become available for investigating the rewarding and addictive properties of its primary psychoactive constituent, AMetrahydrocannabinol (A9THC). Starting with the discovery of an endogenous brain cannabinoid system with specific receptors and their endogenous ligands, and through the use of the tools such as specific CB1 receptor antagonist, SR141716A, and various transgenic models, considerable advances have been made in understanding the mechanisms underlying cannabinoid dependence. The objective of this review is to evaluate the results of various animal models, such as drug-discrimination, conditioned place preference, self-administration, and precipitated withdrawal, currently in use to facilitate our understanding of the rewarding and addictive properties of cannabinoids, and of the neurobiological mechanisms that may underlie these properties.