Rusya'nın sıcak denizlere inme politikası (Alman Deniz Yüzbaşısı Stenzel'e göre İstanbul'a en kısa yol)

Abstract

Rusya, coğrafi olarak kuzeyindeki buzlarla kaplı denizler ile güneyinde boğazlara ve Karadeniz’e sahip Osmanlı Devleti arasında sıkışmış kalmış, sıcak denizlere çıkışı olmayan bir ülke konumundadır. Bu nedenle deniz ticareti gelişmemiştir. 18. yüzyılın başlarında tahta çıkan Çar I. Petro’dan itibaren sıcak denizlere çıkmak ve dünya hakimiyetini eline geçirmek politikasını prensip edinen Rusya, kendisine yayılma alanı olarak Osmanlı coğrafyasını seçmiştir. Boğazları ele geçirerek Karadeniz’e hakim olmak isteyen Rusya bu amacını gerçekleştirebilmek için çaba sarfetmiştir. Zaman zaman bu amacını gerçekleştirmeye çok yaklaşan Rusya, karşısında menfaatleri gereğince Osmanlı Devleti’ni destekleyen İngiltere ve Fransa’yı bulmuştur. Rusya, yaklaşık iki asır boyunca bu amacını gerçekleştirememiştir. Rusya’nın siyasi ve ekonomik açıdan son derece önem verdiği bu girişimi hakkında Alman Deniz Yüzbaşısı Stenzel, Eylül 1893’de “Der Kürzeste Weg nach Konstantinopel: ein Beispiel für das Zusammenwirken von Flotte und Heer” [İstanbul’a En Kısa Yol: Ordu ve Donanma Birlik Etkisine Bir Örnek] adlı bir risale yazmıştır. Biz bu çalışmamızda Stenzel’in risalesinin Türkçe çevirisini vereceğiz.

Russia is a country surrounded geographically by North polar sea in the North and the Ottoman State who possessed the straits and Black Sea coast in the South. In this situation Russia did not have any sea access to warm water port and for this reason its maritime trade did not well developed. After the accession of the Tsar Petro I to throne in 18th century Russia pursued the policy of accession to the warm sea and world dominition and choice the Ottoman geography as region for its expansion. In order to take the possession of the straitss and also Black Sea, Russia made efforts to this end. Some time Russia came so close to this but encountered with England and France who supported the Ottoman State for their own interests and period of about two centuries Russia could not realize its ambiton. German Captain Stenzel wrote a booklet entitled as & #8220; Der Kü rzeste Weg nach Konstantinopel: ein Beispiel fü r das Zusammenwirken von Flotte und Heer& #8221; [The Shortest Way to the Constantinople: An Example of the Interaction of the Fleet and Army] in September 1893 about this attempt that Russia gave economic and political importance. In this paper we will translate this booklet into Turkish.