Türkiye'de özel yatırımlar ve kamu yatırımları arasındaki ilişkinin ampirik analizi: Sınır testi yaklaşımı

Abstract

Son yıllarda gelişmekte olan ülkelerde (GOÜ) yoksulluğun azaltılması ve ekonomik büyümenin sürdürülebilirliği açısından özel yatırım kavramına vurguda bulunulması önemlidir. 1980’li yıllardan sonra Türkiye’de özel yatırımlardaki artışın desteklenmesi ve bu artışın yarattığı olumlu dışsallıklar nedeniyle ekonomik büyümeyi hızlandıracağı görüşü benimsenmiştir. Kamu yatırımlarının özel sektör yatırımlarını dışlaması veya tamamlayıcısı olmasına yönelik ampirik literatürde bir görüş birliği sağlanmamıştır. Bu çalışmada Blejer ve Khan Modeli (1984) yardımıyla Türkiye’de 1980-2009 döneminde, kamu yatırımlarının özel sektör yatırımları üzerindeki etkisi incelenmeye çalışılmıştır. Kullanılan ekonometrik yöntem zaman serileri analizidir. Ampirik bulgular kamu yatırım türlerinin (altyapı yatırımları veya altyapı niteliği taşımayan yatırımlar) özel sektör yatırımları ile tamamlayıcılık ilişkisi içinde olduğuna ilişkin kanıtlar sunmuştur. Bir diğer sonuç da özel sektör yatırımlarının sürdürülmesinde finansman olanaklarının önemli olduğu şeklindedir.

Private investment plays a vital role to promote sustainable economic growth and to reduce poverty in developing countries. The idea of using private sector investments intensively to boost growth in Turkey has started to emerge after 1980s. Despite a sizeable empirical literature, the impact of public investment in the developing countries gives inconsistent results on whether it complements or crowds out private investment. This paper makes use of Blejer and Khan Model (1984) for Turkey over the 1980-2009 periods estimating the effect of public investment on private sector. We employed time series analysis in this study. Our findings support the hypothesis that GDP growth stimulates private investment while public investment and private investment are complementary. The other finding of the study is that credit constraint is an important determinant of private investments in Turkey.