Spinoza Felsefesinde Zihin: Doğası ve Kaynağı

Abstract

Spinoza, insan da dahil her konuda, düşüncelerini ‘Tanrı’ ya da ‘Doğa’ kavramlarından hareketle temellendirir. Onun felsefesinde Tanrı kavramı, merkezi bir yere sahiptir ve diğer her şey gibi insan da doğa ile bağlantılıdır. İnsan, yakın bir ilişki içinde bulunduğu doğanın, yani Tanrı’nın bir parçasıdır ve Tanrı’nın özünü belirli bir şekilde ifade eden sonlu bir tavırdır. Aynı zamanda, insan kendisi dışındakilerle sürekli olarak etkileşim halinde bulunan bir bireydir. Doğa’nın bir parçası olarak, o, doğanın diğer parçalarının da tabi olduğu zorunluluğa tabidir, bu anlamda diğerlerinden hiçbir farkı yoktur. Tözün kendisini açığa vurduğu, zorunluluğun ve Tanrısal nedenselliğin egemen olduğu bir alanın da, insan zihni olduğu söylenebilir. Bedeni ve zihni ile bir bütünlük oluşturan insan, diğer varlıklar gibi doğanın değişmez ve sonsuz yasalarına tabidir. Bu makalede, zihnin doğası ve kaynağına, zorunluluğun ve Tanrısal nedenselliğin insan zihnindeki etkisine değinilecektir. Bu bağlamda, Tanrı’nın sıfatları, düşünce ve yer kaplama, fikir ve beden, tam ve eksik fikirler-doğru ve yanlış fikirler, bilgi türleri gibi kavramlar ve konular ele alınacaktır.

Spinoza justifies all of his thoughts –including the subject of human being- based on the ‘God’ or ‘Nature’. In his philosophy consepts of God takes a central position and like all other things human being is in relationship with the nature. Human being is a part of nature i.e God with which he has a close contact. Also, human being is a attribute that expresses the esence of God in a certain way. At the same time, human being is in a constant relationship with the things other than himself. As a part of nature human being is subject to necessity and in this sense he is not different from other things. It is possible to say that human mind is the place in which substance exposes itself and in which necessity and Godlike causality dominates. Human being as consisting of mind and body composes a unity and he is subject to constant and eternal laws of nature. In this article, the nature and source of human mind, the effects of necessity and Godlike causality will be touched upon. In this context, it will be considered concepts and subjects like; attributes of God, thought and extension, idea and body, complete and incomplete ideas, true and false ideas, kinds of knowledge.