İn Vitro Koşullarda Domates (Lycopersicon esculentum Mill.) Bitkisinde Hipokotil ve Kotiledon Eksplantlarından Kallus ve Sürgün Oluşumu

Abstract

Bu çalışmada, domates M-28 hibrit çeşidinde kallus oluşumu ve sürgün oluşumu üzerine çeşitli bitki büyüme düzenleyicilerinin ve kültür koşullarının etkisi araştırılmıştır. Tohumlar yarı kuvvette (½) Murashige-Skoog (MS) ortamında çimlendirilmiş ve 10 günlük steril fidelerin kotiledon yaprakları (5x5 mm) ve hipokotilleri (5 mm) farklı konsantrasyon ve kombinasyonlarda bitki büyüme düzenleyicileri içeren semi-solid MS ortamında kültüre alınmıştır. Kallus oluşumu ve gelişimi bakımından en iyi sonucu, her iki eksplantta (kotiledon ve hipokotil) ve her iki kültür koşulunda (16 saat aydınlık-8 saat karanlık olarak fotoperiyodik koşul ve 25 gün karanlığı takiben fotoperiyodik koşul), MS ortamına 1 mg/l BAP+1 mg/l NAA ilavesi vermiştir (%100 kallus oluşumu). Adventif sürgün oluşumu bakımından, karanlığı takiben fotoperiyodik koşulda, 2 mg/l Kin+0.2 mg/l IAA, sadece 2 mg/l BAP ve sadece 3 mg/l TDZ ilaveli ortamlarda her iki eksplantta da en iyi sonuçlar alınmıştır (sürgün veren eksplant oranı %72 ile %100'dür). Eksplant başına düşen en yüksek sürgün sayısı (17.30±5.72 adet), kotiledon eksplantlarının TDZ'li ortamda karanlığı takiben fotoperiyodik koşuldaki kültürlerinden elde edilmiştir. En yüksek adventif sürgün boyu (33.00±0.57 mm) ve sürgündeki yaprak sayısı (3.00±0.00 adet) ise hipokotil eksplantlarının 1 mg/l BAP+1 mg/l NAA ilaveli ortamda fotoperiyodik koşuldaki kültürlerinde tespit edilmiştir.

In this study, the effects of various plant growth regulators and culture conditions on the callus induction and shoot regeneration in M-28 hybrid cultivar of tomato have been evaluated. The seeds were germinated in half strength (½ ) Murashige-Skoog (MS) medium and the cotyledon (5x5 mm) and hypocotyl (5 mm) segments of the 10 day old seedlings were cultured on semi-solide MS medium containing different concentrations and combinations of plant growth regulators. The best result on callus formation, both explants (cotyledon and hypocotyl) and both culture conditions (photoperiodic condition at 16 hours light- 8 hours dark ve 25 days dark condition after photoperiodic condition), was found MS medium supplemented with 1 mg/l BAP+1 mg/l NAA (%100 callus formation). At the adventitious shoot induction, under dark condition after photoperiodic condition, the best results were obtained from MS medium supplemented with 2 mg/l Kin+0.2 mg/l IAA, only 2 mg/l BAP and only 3 mg/l TDZ and both explants (regenerated explant from %72 to %100). The highest number of shoots regenerated per explant (17.30± 5.72 number), was found under dark condition after photoperiodic condition at MS medium supplemented with TDZ of cotyledon explants. The highest adventitious shoot length (33.00± 0.57 mm) and the number of leaf in shoot (3.00± 0.00 number) were obtained at MS supplemented with 1 mg/l BAP+1 mg/l NAA of hypocotyl explants and photoperiodic conditions.