Sağlık Sektöründe Çift Kariyerli Eşler: Hemşire Çiftlerle Nitel Bir Çalışma
Abstract
Çalışma hayatına kadının etkin katılımı ile gündeme gelen çift kariyerli eşler, yapısı gereği sorunlu bir aile yaşantısını da beraberinde getirmektedir. Literatürde farklı şekillerde tanımlanan çift kariyerli eşler bu çalışmada; farklı ya da aynı kurumda çalışan ve kariyer seçimleri birbirine benzeyen çiftler olarak ele alınmıştır. 2007 yılından beri Türkiye gündeminde olan “erkek hemşire” olgusu bu çalışmada çift kariyerli eşler bağlamında analiz edilecektir. Her geçen gün sayıları artan erkek hemşirelerin meslektaşları ile yaptıkları evlilikler sonucu ortaya çıkan durumu çift kariyerli eşler bağlamında değerlendiren araştırmanın örneklemini araştırmacılar tarafından kariyer yönetimi amaçlı boylamsal olarak (2008-2017 yılları arasında) takip edilen hemşirelik bölümü öğrencisi iken evlenme kararı alan ve mezuniyet sonrası evlenen çiftler oluşturmaktadır. Araştırmaya dâhil olmayı kabul eden toplam 16 çifte ait veriler Haziran 2017 tarihinde yarı yapılandırılmış ve tamamı açık uçlu 16 sorudan oluşan bir form ile toplanmıştır. Gerek katılımcıların her birinin farklı şehirde olması gerekse çalışma koşullarından dolayı veriler elektronik olarak toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen nitel veriler içerik analizi ve betimsel analiz kullanılarak yorumlanmıştır. Metinlerin analizi sonucu eşler; kariyer ortaklıklarından dolayı, çocuklarını daha sağlıklı yetiştirdiklerini, aynı dili kullanabildiklerini, eş zamanlı nöbet tutup izinli olabildiklerini, eşine yardımı birlikte yaşamın sıradan bir hali olarak gördüklerini belirtmiştir. Bunun yanı sıra kariyer planlamasında erkekler eşleriyle kendileri eşit olarak algılarken kadınlar anneliğin ister istemez önceliği değiştirdiğini belirtmişlerdir. Çiftler, kurumda sosyal desteğin azlığını, ebeveyn ve kurum desteğinin olmadığı durumlarda çocuk bakımının ilişki üzerinde hasarlar oluşturduğunu, toplumun hala alışamadığını, ev içinde rollerin karıştığını belirterek aile ve toplumsal yaşama olumsuz yansımalarına dikkat çekmişlerdir. Bedensel ve zihinsel çaba gerektiren bir meslek olan hemşirelik mesleğini sürdüren eşlerin iş ve aile yaşantısında mesleğin özelliklerinden kaynaklı sorunlar yaşadığı ancak çiftlerin olumlu bir bakış açısına sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda, kurumsal sosyal desteğin aile ve çocuk lehine bir çaba olacağı gerçektir. Dual career couple issue, which has come to the fore in business life with the active involvement of women, brings about a problematic family life in its wake as well. Dual career couple issue, which has been defined in various forms in the literature, has been taken in this study as couples who work in the same or different organizations but with similar career choices. “Male nurses”, which has been on the agenda in Turkey since 2007, will be analyzed in the context of dual career couples in this study. To study and assess the current status in marriages of male nurses, whose number has grown increasingly, with their colleagues in the context of dual career couples. The sample of the study comprises nurses [who have decided to marry while still a student of nursing department and got married right after graduation] that have been monitored longitudinally (between 2008 and 2017) by researchers towards career management goals. Data from 16 couples who volunteered to take part in the study were semi-structured in June 2017 and gathered through a form made up of 16 open-ended items. All the data had to be collected on the electronic medium due to the fact that all the subjects were from different towns and also unfavorable study conditions. Qualitative data obtained from the study have been interpreted through content analysis and descriptive analysis. As a result of the analysis of texts, couples have stated that they could raise their children much better, use the same language, be on duty and be on leave at the same time and males could take assisting their spouses as a normal routine of life because of their career partnerships. On the other hand, while males regard themselves as equal in terms of career planning, females indicated that maternity has inevitably reordered their priorities. Accentuating the adverse repercussions of this issue to family and social life environments, couples pointed out that social support in the workplace is inadequate, that childcare causes severe damages on relationship in cases where parental or institutional support is not available, that community has not yet got used to it and that there is a role conflict in the household. It has been established that couples who are working as a nurse, which is a wearisome and mentally fretting job, do suffer from problems in their workplaces and family lives by the very nature of their jobs, but they still keep a positive attitude towards life. In this context, it is a fact that institutional social support will be of great benefit for the child.