Koru Tümülüsü İskeletlerinin Osteobiyografilerinin Element Analizi ile İncelenmesi
Özet
Koru Tümülüsü’nden ele geçen kemiklerin element bileşimi, bireylerin içinde bulunduğu ölüm öncesi ve ölüm sonrası süreçleri değerlendirmek için kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda Polarize Enerji Ayrımlı X-ışını Floresans (PED-XRF) yöntemiyle kemiğin kimyasal bütünlüğünü, bireylerin diyetini ve gömü sonrası kemikteki element birikimlerini temsil eden Ca, P, Sr, Ba, Mg, Cu, As, Fe, Y, Th, Cd, Zn, Mn, Pb ve uranyum uyluk kemiğinin inorganik kısmından analiz edilmiştir.Mezar odasında ele geçen bireyler ile mezar odasının dışında ele geçen birey arasında beslenme ve diyagenetik birikim açısından farklılıklar gözlenmiştir. Tahıl ve yüksek proteinli hayvansal gıdalarla beslenmenin göstergesi olan Ba/Ca ve Zn/Ca oranları mezar odasında ele geçen grup için belirleyici olmuştur. Bitki ve deniz kökenli besinlerin kullanımına işaret eden Sr/Ca oranı da aynı grup için ayırt edicidir. Buna karşın, mezar odasının dışında ele geçen birey için, iç organ gibi düşük proteinli hayvansal gıda tüketiminin göstergesi olan Cu/Ca oranı karakteristiktir. Gömü sonrası süreçler açısından yapılan değerlendirmede öncelikle mezar odasında ele geçen üç bireyin bakır, mezar odası dışında ele geçen bireyin ise demir tarafından gruplanan gömü sonrası kimyasal değişimlere maruz kaldığı belirlenmiştir. Beslenmedeki farklılığa ek olarak, gömü sonrası kemiklerde meydana gelen kimyasal değişimler farklı gömü koşullarına işaret etmiştir. Diyagenetik değişimler, ön odadaki bireyin tafonomik süreçlerle yerinin değişmediğine, yani gömüldüğü ilk andan itibaren bulunduğu konumu koruduğunu ortaya çıkarması, BDK-K4 numaralı bireyin mezar odasındaki grubun üyesi olmadığı fikrini desteklemiştir. Kemiklerin kimyasal analizlerinin ortaya çıkardığı farklılıklar, iskeletlerin gömü konumları ve mezar odasında ele geçen değerli mezar hediyeleri beraber değerlendirildiğinde BDK-K4 numaralı bireyin, başarıya ulaşamadan hayatını kaybetmiş bir mezar soyguncusu olabileceği ihtimali akla gelmektedir. The bone element composition of four individuals was used to evaluate the pre-burial and post-burial processes exposed to the individuals. For that, calcium, P, Sr, Ba, Mg, Cu, As, Fe, Y, Th, Cd, Zn, Mn, Pb, and U, representing the integrity of the bone, diet and post-burial accumulation, were analyzed from the inorganic part of the femur by Polarized Energy Separated X-Ray Fluorescence (PED- XRF). The variations concerning diet and diagenetic accumulation of elements among the individuals were observed between the individuals recovered from the grave chamber (BDK-K1, BDK-K2 and BDK-K3) and from the outside of the grave chamber (BDK-K4). The Ba/Ca and Zn/Ca ratios, indicating a diet comprised of grain and animal protein, are apparent for the inner group. The Sr/Ca ratio, which indicates the consumption of plant and marine nutrients, is also distinctive for the inner group. In contrast, the Cu/Ca ratio, indicative of the consumption of animal parts with low protein content, such as the viscera, is characteristic for the individual from outside the grave chamber. In addition to differences in the dietary data, the outsider was also subjected to post mortem chemical changes that were grouped by iron. However, the inner group had undergone diagenetic changes that were grouped by copper. The postmortem changes indicate that the individual from outside of the burial chamber, that dietary differences are detected as well, was not a part of the inner group, and that the placement was not due to taphonomic processes, thus preserving its position from the beginning. When these data are evaluated together with the valuable burial gifts, the likelihood that the individual was a grave robber who has lost his life without success is more probable.
Kaynak
Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler DergisiCilt
17Sayı
3Bağlantı
https://app.trdizin.gov.tr//makale/TWprNU16WTJOZz09https://hdl.handle.net/20.500.12809/8265